PIM METSELWERKEN METSELWIKI

Het beroep metselaar is een echt ambacht en houdt meer in dan alleen maar een paar stenen stapelen met specie ertussen. Om inzicht te krijgen in het ambacht metselaar, en om voorbeelden te geven die u wellicht wilt laten vervaardigen, wil ik u een kijkje geven in de keuken van Pim Metselwerken. Op deze pagina komen diverse benamingen en verbanden aan bod, ter informatie en ter inspiratie.

Een metselaar verwerkt voornamelijk bakstenen of natuursteen. Jaren ervaring zijn ervoor nodig om echt een goede metselaar te worden, die alle metseltechnieken onder de knie heeft. Een belangrijk stuk gereedschap van de metselaar is de metseltroffel. Hiermee brengt de metselaar de specie over op de stenen. Na het metselen krabt de metselaar de voegen uit met een voegspijker. Dit is nodig zodat later de voeger netjes kan afwerken zodat er een mooi geheel ontstaat.

Schoon metselwerk

 

Een metselaar kan doorgaans veel verschillende soorten metselwerk maken. Zo staat de metselaar de ene keer een nieuwbouwhuis te metselen met rechte muren en moet hij de andere keer een toog metselen. Dit is dan over het algemeen schoon metselwerk. Schoon metselwerk betekent niks anders dan dat de muur en dus de stenen in het zicht blijven. Het is dus belangrijk dat de stenen netjes gelegd worden en niet onder de specie komen te zitten.

Vuil metselwerk

 

Naast schoon metselwerk bestaat er ook vuilmetselwerk. Vuilmetselwerk is metselwerk waar later bijvoorbeeld overheen gestukadoord gaat worden. Dit soort metselwerk hoeft dus minder netjes gedaan te worden dan schoon metselwerk. Wel is het nog steeds belangrijk dat er recht en waterpas gewerkt wordt om later tot een mooi resultaat te komen.

Baksteen benamingen

 

  • De zijde van een baksteen die het kleinste oppervlakte heeft, heet de kop.
  • De zijde die het grootste oppervlakte heeft, heet de platte kant.
  • De lange zijde heet de strek.
  • Een klampmuur is een wand waarbij de stenen op hun kant worden verwerkt .
  • een halfsteensmuur is een halve steen of kop dik.
  • een enkelsteensmuur (of steensmuur) heeft een dikte die gelijk is aan de strek.

Voegen

 

  • In een metselverband heet de horizontale doorgaande voeg tussen de stenen een lintvoeg.
  • De korte rechtopstaande voeg noemt men stootvoeg.

Benamingen voor ingekorte stenen

 

Drieklezoor  -  3/4 steen of 3 klezoren bij elkaar;

Halve steen  -  een in de breedte gehalveerde steen;

Klezoor  -  1/4 steen of een 1/2 halve steen;

Klisklezoor  -  een in de lengte gehalveerde steen, het kopeinde is een halve kop;

Geschifte steen  -  een in de hoogte gehalveerde steen;

Lepe steen  -  een steen waar een driehoekig deel uit is gehakt (om metselwerk onder een hoek te laten aansluiten);

Varken  -  een steen die over de gehele lengte in de hoogte is afgeschuind (bijvoorbeeld om bogen te metselen).

Lagen

 

  • Streklaag of strekkenlaag: een laag in het metselwerk waarvan alleen de strekken zichtbaar zijn;
  • Koppenlaag: een laag in het metselwerk waarvan alleen de koppen zichtbaar zijn;
  • Rollaag: de stenen staan op hun kant, de hoogte kan een aantal lagen zijn of een halve of hele steen. Rollagen worden toepast als muurafdekking, boven kozijnen en andere muuropeningen.

Halfsteensmuur

 

Een halfsteensmuur wordt in Nederland heel veel gebruikt om zijn goede isolatiewaarde. Deze buitenmuur is met spouwankers verbonden aan de binnenmuur. Deze spouwankers houden de isolatie vast die tegen de binnenmuur zit en zorgt dat de binnenmuur en buitenmuur onderling niet kunnen verschuiven. Bij een garage of schuur kan het metselwerk ook bestaan uit alleen een halfsteensmuur omdat er in deze ruimtes vaak niet gestookt gaat worden. Dit betekent vaak wel dat de ruimtes gevoelig zijn voor vocht. Het meest voorkomende metselverband bij halfsteensmuren is de halfsteensverband. voor halfsteensmuren wordt meestal een halfsteensverband, kettingverband, Engels verband of een klezorenverband gebruikt.

Steensmuur

 

Een steensmuur was vroeger heel gebruikelijk en wordt tegenwoordig bijna niet meer toegepast. Deze muren hebben een veel lagere isolatiewaarde dan een spouwmuur, veel oude huizen zijn voorzien van een steensmuur. Deze muren moeten vaak geïsoleerd worden om het leefklimaat te verbeteren. De beste manier voor het isoleren van een steensmuur is het metselen van een nieuwe buitenmuur met isolatie. Helaas is dit niet altijd mogelijk omdat het vaak om monumentale panden gaat. Voor steensmuren of nog dikkere muren gebruikt men een staand- en kruisverband, kettingverband, een koppen- of patijtsverband, een Vlaams verband of een wildverband. Het kruisverband wordt zeer vaak gebruikt, omdat bij dit verband de stenen beter in elkaar grijpen.

Bekende metselverbanden

Halfsteensverband

 

Halfsteensverband is een metselverband bestemd voor halfsteensmuren. Het bestaat uit strekkenlagen die per laag een halve steen zijn versprongen. Op deze manier ontstaat een sterk verband, aangezien de stootvoegen maximaal verspringen. Men begint beurtelings met een strek of een kop. Men kan eenvoudig een haakse hoek in het metselwerk maken zonder een enkele steen te hoeven hakken. De lagen worden als volgt gelegd:

 

  •  oneven lagen: een streklaag, beginnend met een halve steen;
  •  even lagen: een streklaag, beginnend met een hele steen.

Klezoorverband

 

Het klezoor- of klezorenverband is bestemd voor halfsteensmuren en bestaat net als het halfsteensverband uit strekkenlagen. De lagen verspringen onderling echter slechts met 1 klezoor. De "tand", de denkbeeldige zigzaglijn die de nabijgelegen voegen met elkaar verbindt, kan verticaal lopen ("staande tand"), maar ook "linksvallend" (schuin naar linksonder lopend) of "rechtsvallend" (schuin naar rechtsonder lopend) wanneer de lagen onderling telkens in 1 richting verspringen. Het klezoorverband is een zwak verband omdat de stootvoegen in de verschillende lagen dicht bij elkaar liggen. Een klezoorverband met staande tand wordt als volgt gelegd:

 

  • oneven lagen: drieklezoor-strek-strek-strek enz.;
  • even lagen: kop-strek-strek-strek enz.

Koppenverband

 

Een koppen- of patijtsverband bestaat uit koppenlagen die onderling per laag een halve kop zijn versprongen. Dit verband is het meest geschikte verband voor gebogen muren. De lagen worden als volgt gelegd:

 

  • oneven lagen: kop-kop-kop-kop-kop enz.;
  • even lagen: drieklezoor-kop-kop-kop-kop enz.

Vlaams verband

 

Het Vlaams verband bestaat uit een afwisseling van koppen en strekken. De koppen liggen daarbij in het midden van de strekken van de laag eronder en erboven. Het Vlaams verband wordt als volgt gelegd:

  • oneven lagen: drieklezoor-kop-strek-kop-strek-kop enz.;
  • even lagen: kop-strek-kop-strek-kop-strek enz.

Kettingverband

 

Bij het kettingverband worden steeds twee strekken afgewisseld met een kop. De koppen komen midden boven de stootvoegen tussen de twee strekken van de laag eronder en erboven. De lagen worden als volgt gelegd:

 

  • oneven lagen: drieklezoor-strek-kop-strek-strek-kop enz.;
  • even lagen: kop-kop-strek-strek-kop enz.

Engels verband

 

Het Engels verband lijkt veel op het kettingverband, maar in plaats van twee worden telkens drie strekken met een kop afgewisseld. De koppen komen midden boven de middelste van de strekken van de laag eronder en erboven. De lagen worden als volgt gelegd:

 

  • oneven lagen: drieklezoor-strek-kop-strek-strek-strek-kop enz.;
  • even lagen: kop-strek-strek-strek-kop-strek-strek-strek-kop enz.

Staand verband

 

Hierbij worden koppenlagen met streklagen afgewisseld. Het patroon herhaalt zich iedere twee lagen:

• oneven lagen: kop-strek-strek-strek-strek enz.;

• even lagen: drieklezoor-kop-kop-kop-kop-kop-kop enz.

 

Kruisverband

 

Bij het kruisverband worden, net als bij het staand verband, koppenlagen met streklagen afgewisseld. Het patroon herhaalt zich bij het kruisverband echter om de vier lagen, waarbij door het verspringen een sterk verband ontstaat:

 

  • kop-kop-kop-kop-kop enz.;
  • drieklezoor-kop-strek-strek-strek enz.;
  • kop-kop-kop-kop-kop enz.;
  • drieklezoor-strek-strek-strek enz.

Bel of mail mij voor advies of een offerte  T 06 - 38 51 12 30  E info@pimmetselwerken.nl